სულ რაღაც ხუთიოდე წლის წინ ლონდონელმა მსახიობმა ბენედიქტ კუმბერბაჩმა (Benedict Cumberbatch) მასზე ბევრად ცნობილი ინგლისელი დეტექტივის – შერლოკ ჰოლმსის როლი მოირგო და მთელ მსოფლიოს თუ არა, მესამედს მაინც შეაყვარა თავი. მიუხედავად იმისა, რომ ბენედიქტის მიერ განსახიერებული შერლოკი ფრიად თანამედროვეა, მოკლე ტექსტური შეტყობინებებითაც სარგებლობს, კომპიუტერსაც იყენებს და ბლოგსაც არ იუკადრისობს, ბრიტანული სული ალბათ მაინც კონსერვატორ, დახვეწილ, არისტოკრატ და ინტელიგენტ ადამიანად აჩენს მას.
ისე, დაკვირვებული ვარ და ბრიტანელი მსახიობები უფრო რთულად ხდებიან პოპულარულები ჰოლივუდში, ვიდრე ამერიკელები. აგერ ბენიც (როგორც მას შემოკლებით ეძახიან) არ არის გამონაკლისი და ვინ იცის, რომ არა კონან დოილის პერსონაჟი, კიდევ რამდენ ხანს იქნებოდა ამერიკული კინემატოგრაფიის ჩრდილქვეშ. Continue reading →
ამდენი საოსკარე ფილმის გადამკიდე სრულებით გადამავიწყდა ფილმი, რომელსაც შეიძლება ამერიკის კინოაკადემია დიდად არ სწყალობს, თუმცა მაყურებელი ეკრანებზე მის გამოსვლას არანაკლები ინტერესით ელის. ეს არის ფილმი, რომელიც განკუთვნილია ყველა იმ ადამიანისთვის, ვისაც უყვარს სამეცნიერო Continue reading →
მაიკლ დუგლასი ვერც კი იფიქრებდა, რომ გვარის შეცვლა მოუწევდა იმის გამო, რომ სხვა მასზე ბევრად პოპულარულ მსახიობში არ შეშლოდა ხალხს. ასეც მოიქცა, დუგლასი კიტონად გადააკეტა და კარიერულ წინსვლას მიჰყო ხელი. ჩემთვის მაიკლ კიტონი (Michael Keaton) ერთ-ერთი იმ იდეალურ ბეტმენთაგანია, რომელმაც მაყურებელი მონუსხა და აღაფრთოვანა 90-იანების პირველ ნახევარში და დღესაც კი, იმ ძველი დროის პატივისცემით ამ მსახიობის მიმართ განსაკუთრებულად ნოსტალგიური დამოკიდებულება აქვთ.
სხვისი არ ვიცი და მე პირადად განსაკუთრებულად მახარებს ხოლმე მივიწყებული მსახიობების დაბრუნება. აქ მე მახსენდება გაი პირსის დაბრუნებები “Memento”-ს შემდეგ ან თუნდაც პირს ბროსნანის დაბრუნებები “James Bond”-ების სერიების შემდეგ. თითქოს სხვა ენერგიით არიან სავსე და სხვა მუხტი მოაქვთ ხოლმე ეკრანებიდან. მაიკლ კიტონიც არაა ამ მხრივ გამონაკლისი. Continue reading →
სულ იმას ვიძახი, ვუდი ალენს გვიან, არაქრონოლოგიურად და ანუ არასწორად ავედევნე-მეთქი. მისი ძველი ფილმები ჯერ ნანახი არ მაქვს და ეგრევე Match Point-სა და Scoop-ს მივადექი. მაშინ იმ ასაკში ვიყავი, როდესაც მეგონა, რომ ჰოლოვუდი სკარლეტ იოჰანსონის ირგვლივ ტრიალებდა. შემდეგ წლებმა განვლო და მე ფილმების ცოტა სხვანაირი შეფასებაც დავიწყე. სხვანაირი რა – ექსპერტობას არ ვიბრალებ, თავმდაბალი ვარ ეგზომ, მაგრამ ის, რომ ფილმები მხოლოდ ლამაზი, ვნებიანი თუ სექსუალური მსახიობით არ უნდა აირჩიო, ამაზე ნამდვილად ჩამოვყალიბდი.
Blue Jasmine-ის წარმატებების შესახებ საუბრით თავს აღარ შეგაწყენთ. ყველამ იცის კეიტ ბლანშეტის და ვუდის ძალიან იღბლიანი ტანდემის შესახებ. Allan Stewart Konigsberg-მა – იგივე ვუდი ალენმა არც აცია, არც აცხელა -მორიგი ფილმის “Magic in the Moonlight”-ის სცენარი დაწერა, მსახიობები Emma Stone და Colin Firth დაამტკიცა მთავარ როლებზე და ფილმის გადაღებას მიჰყო ხელი. Continue reading →
ლევან კოღუაშვილი ის ქართველი რეჟისორია, რომელიც მეტნაკლებად ცნობილია ქართველი მაყურებლისთვის. “ცნობილი”-ს ხსენებაზე ცოტა არ იყოს და მეღიმება. თბილისი პატარაა და პოპულარობის მოპოვება ადვილია, რაც არ უნდა იყოს. პირველი სრულმეტრაჟიანი ფილმის – “ქუჩის დღეები”-ს შემდეგ რეჟისორმა მცირეოდენი პაუზა გააკეთა და ამ პაუზის შემდეგ ერთიანი ძალებით შეუდგა ახალი ფილმის – “შემთხვევითი პაემნები”-ს გადაღებას.
ფილმის მსოფლიო პრემიერა ტორონტოს კინოფესტივალზე შედგა, რაც ქართველი მაყურებლისთვის და თუნდაც ჩემთვის ძალიან სასიხარულოა. შემდეგ ფილმი წარმატებით უჩვენეს ტოკიოს საერთაშორისო კინოფესტივალზე, ხოლო 2013 წლის ნოემბერში აბუ-დაბის საერთაშორისო კინოფესტივალზე რეჟისორს სპეციალური პრიზი (სექცია “ახალი ჰორიზონტები”) და ფულადი ჯილდო გადაეცა. 2014 წლის ბერლინის საერთაშორისო კინოფესტივალზე კი “ფორუმის” პროგრამაში უჩვენეს. მიხარია, რომ ბათუმის საერთაშორისო საავტორო კინოფესტივალის ფარგლებში მოვახერხე მისი ნახვა, რადგან ფილმი არის საინტერესო და სასიამოვნო საყურებელი. ესეც რომ არ იყოს, ყოველთვის მინდა ფეხი ავუწყო იმ სიახლეებს, რაც მშობლიურ კინოინდუსტრიაში ხდება. მეტნაკლებად მაინც.
ფილმი არის ტრაგიკომედია, რომელშიც ძალიან ბევრი ქართული სატირული მომენტია დაჭერილი. სიუჟეტის მიხედვით, სანდრო არის 40 წელს მიტანებული მარტოხელა მასწავლებელი, რომელიც ჯერ კიდევ მშობლებთან ცხოვრობს. სანდრო, როგორც იტყვიან ხოლმე, საკუთარი თავის უბედური ადამიანია. წარუმატებელი შემთხვევითი პაემნის შემდეგ ის ქობულეთში მიემგზავრება ძმაკაც ივასთან ერთად, სადაც იგი გაიცნობს და შეუყვარდება მანანა, რომლის მეუღლეც ციხეში ზის. მთელი აბსურდისტანი კი ციხიდან თენგოს გამოსვლის შემდეგ იწყება. Continue reading →
ყოველთვის, როდესაც ქართული კინოს ყურებას ვაპირებ, წინასწარ მეშინია, რომ ფილმი არ იქნება კარგი. ეს ერთგვარი სტერეოტიპი მაქვს ასეთი… შიში იმისა, რომ ქართული კინო არ გაამართლებს. ისევ.
თინათინ ყაჯრიშვილის ფილმი “პატარძლები” არის რეჟისორის სადებიუტო ნამუშევარი. თინათინი შეეცადა ფილმში გადმოეცა ის რეალობა, რაც სუფევს ქართულ ციხეებში. მთავარი პერსონაჟი არის ახალგაზრდა დედა, რომლის მეუღლე იმყოფება ციხეში და პერიოდულად დადის ქმართან მოსანახულებლად.
ფილმში არაერთი საკითხია ნაჩვენები. მაგ. როგორი რეაქცია აქვთ ქალებს, როდესაც გებულობენ, რომ ქალი სამჯერ არის გათხოვილი ან როდესაც ქალი არ იმყოფება სამოქალაქო ქორწინებაში.
რაღაც მომენტში მთავარი პერსონაჟი – ნუცა ირყევა თავის გრძნობებში, მინი-ფლირტს აბამს მეორე მამაკაცთან და სახლშიც კი მოჰყავს. აზრები გაიყო ამ საკითხის ირგვლივ. ზოგმა ნუცა გააკრიტიკა,ზოგმა კი შეიბრალა და თქვა, ძნელია ახალგაზრდა ქალისთვის მამაკაცური სითბოს გარეშე ცხოვრებაო. ამ მხრივ შეგვიძლია გავიხსენოთ “ჩემი ცოლის დაქალები”-დან ნატაშკას პერსონაჟის ისტორია. ანალოგიური მეორდება აქაც. თუმცა-ღა, ნუცას და ნატაშკას მეუღლეებს შორის რადიკალური განსხვავებაა. თუმცა, მიუხედავად იმისა, თუ როგორი ადამიანია ციხეში მჯდარი ქმარი, ცოლის საქციელის განხივლა მაინც ხდება სხვადასხვა ასპექტში.
აღსანიშნავია ბავშვების მომენტიც. მათ ნელნელა ავიწყდებათ მამა და ურთიერთობის აწყობას ცდილობენ სხვა მამაკაცთან. მამასთან გაუცხოებას ამჩნევს არა მხოლოდ ნუცა, არამედ ნუცას მეუღლეც. იგი ნელნელა ხვდება, რომ მისი ოჯახი იტანჯება ამდენწლიანი განშორებით და ნუცას იმისაც კი ეუბნება, სამსახურივით მუდმივად ნუ ივლი ჩემთან, არ ხარ ვალდებულიო.
სამსახიობო შესრულება არ მომეწონა. ხელოვნური და არაბუნებრივი იყო. უსულო სიტყვები და სიუჯეტზე ჩამოკიდებული ფილმი. კოცნაც რომ ერიდებათ თითქოს. ნუ მოკლედ.
კარგად არის გადმოცემული ქალების სახეები. ნოტარიუსიდან დაწყებული 18 წლის პატარძლით დამთავრებული. თითოეული ასახავს საქართველოს.
ფილმის დაბოლოება არის გაურკვეველი. რეჟისორი ღიად ტოვებს საკითხს და უფლებას გვაძლევს ფანტაზიას ვუხმოთ. მე კი იმაზე მეფიქრება ხოლმე, ნეტავ უცხოელი მაყურებელი როგორ გაიგებდა ამ ფილმს. პრინციპში ეს კითხვა ყველა ქართულ ფილმის ნახვისას მაქვს. ზედმეტად ქართული სიტუაციები შეიძლება გაუგებარიც კი იყოს უცხოსთვის.
ვისურვებდი ფანტაზიების გასაქანს… ციხე, ნარკომანები, ძველი ბიჭები, ომი, ციხე, ნარკომანები, ძველი ბიჭები, ომი, ციხე, ნარკომანები, ძველი ბიჭები, ომი… ვფიქრობ, რომ ქართული საზოგადოება დაიღალა ამ გადაღეჭილი თემებით.
როგორ იციან ხოლმე ფრანგებმა მინიმალისტური კადრებითა და მოკლე-მოკლე დიალოგებით დიდი სათქმელის გამოხატვა. აი ახლაც ასეა – ემოციებით “საუბრობს” სანდრინ ბონერი (Sandrine Bonnaire) და გვიხატავს სიტუაციას აბსოლუტური სისრულით. ვაჟიშვილის არყოფნით გაგიჟებული ჟაკი ამერიკაში ცხოვრობს 8-10 წელია. ეს ის პერიოდია, რაც, წესით საკმარისი უნდა ყოფილიყო მისი ძველი ტრაგედიის – შვილის გარდაცვალების მოსანელებლად. თუმცა, ის მაინც ბრუნდება საფრანგეთში მამის გარდაცვალების გამო. მაგრამ ჟაკი ამ ახალ ტრაგედიას უფრო მარტივად ეგუება, ვიდრე იმას, რაც წლების წინ მოხდა. ის შვილთან ერთად ავტო-ავარიაში მოჰყვა და ამის გამოა ის მუდმივ სინდისის ქენჯნას რომ განიცდის. ისიც და მადოც მიხვდნენ, რომ ერთად ვეღარ იცხოვრებდნენ, ამიტომაც ერთმანეთს დაშორდნენ და ცხოვრება ცალცალკე განაგრძეს. ჟაკი ამერიკაში წავიდა, მადომ კი საფრანგეთში განაგრძო ცხოვრება მეუღლე – სტეფანთან და შვილ – პოლთან ერთად. დაბრუნების შემდეგ ჟაკმა პოლი გაიცნო და მიხვდა, რომ ვაჟიშვილის ჩანაცვლება პოლით შეიძლებოდა. მადო მალევე მიხვდა ჟაკის ჩანაფიქრს და შვილს მასთან ურთიერთობა აუკრძალა. თუმცა, ეს ჟაკისთვის დაბრკოლება არ ყოფილა; ის ფაქტიურად ყოფილ მეუღლეს სახლში ჩაუსახლდა.
ალექსანდრა ლემი ისაა, ვინც, ჩემის აზრით, მეუღლის ჩრდილშია მთელი ეს წლები. მისი მეუღლე ვინ არის? – მმმ, ამაზე ბოლოს. თუმცა, იმას ვიტყვი, რომ მისი მეორე ნახევარი 2012 წლის მონაცემებით ყველაზე კარგი მოცეკვავეა მსახიობებს შორის და ყველაზე კარგი მსახიობია მოცეკვავეებს შორის. თუმცა, ეს მერე. ჯერ ის ვთქვათ, რომ მადოს როლი ალექსანდრას ძალიან მოუხდა. დრამატიზმით გადმოსცემს ემოციას და მაყურებელიც გულგრილი არ რჩება მისი ყვირილისა თუ ტირილის მიმართ. Continue reading →
10 თუ 11 წლის ვიქნებოდი, როდესაც ექსკურსიაზე მივყვებოდი მეგობარ კლასს. ერთ მოსწავლესთან ჩემი ინიციატივით მივედი და გადავკოცნე, რამდენიმე წუთში კი მამაჩემმა დამიბარა თავის მანქანასთან და მითხრა: “პირველი შენ არასოდეს მიხვიდე ადამიანთან გადასაკოცნელად.” იმ მომენტში საკმაოდ გავბრაზდი და რა თქმა უნდა, შევიცხადე. წლების შემდეგ კი ნელნელა უფრო ძლიერ დავრწმუნდი მამაჩემის სიტყვების სისწორეში. თუმცა ცხოვრება ისეთი უცნაური რამეა და ხალხი – ისეთი მრავალფეროვანი, რომ არც მამაჩემის 100%-იანი დაჯერება ყოფილა და არც 100%-იანი არდაჯერება. მას შემდეგ სიტუაცია სულ თავად მკარნახობს როგორ მოვიქცე. ერთი კი ისაა, რომ არ ვცდილობ ვიმეგობრო იმ ადამიანებთან, ვისაც ეს არ უნდა.
ბათუმის საავტორო კინოს მე-9 საერთაშორისო ფესტივალმა წარმოგვიდგინა ლენი აბრაჰამსონის ფილმი “Frank”, რომელშიც ის საკითხია წამოწეული, რაზეც ზევით ვისაუბრე. ჯონი ერთი ინგლისელი მუსიკოსია, რომელიც თავს კარგ მუსიკოსად მიიჩნევს და ზუსტად ამიტომაც ის ყველაფერს აკეთებს, რომ პატარა ქალაქის ყოველდღიურ ერთფეროვნებას თავი დააღწიოს. ის მოულოდნელად გაიცნობს ექსცენტრიულ როკ-ჯგუფს, რომლის წევრებიც დათანხმდებიან მის ჯგუფში აყვანას. ზუსტად ამის შემდეგ მის ცხოვრებაში თავგადასავლების რაოდენობა მატულობს. თუმცა ჯონი არ მოსწონთ და ნებისმიერი მეთოდით ცდილობენ მისი თავიდან მოშორებას. ჯონი კი მთელი მონდომებით ცდილობს ჯგუფს დაანახოს, თუ როგორი კარგი ადამიანი და მუსიკოსია იგი. ჯგუფის ლიდერია Frank-ი, რომელიც აუტიზმით არის დაავადებული. სწორედ ამის გამო იგი მუდმივად უზარმაზარი პაპიე-მაშის თავით ცხოვრობს. ჯონს ხშირად უჩნდება ფრენკის რეალური სახის ნახვის სურვილი, თუმცა ამაოდ. ჯგუფში გამუდმებით კრიზისული სიტუაციებია, რაც ფრენკს უფრო მეტად აგდებს დეპრესიაში. თუმცა, მთელი ჯგუფი მაინც ღრმად არის დარწმუნებული, რომ ფრენკი გენიალური მუსიკოსია. რეალურად კი ფრენკი ერთი აუტისტი, ემოციური ინტროვერტია, რომელიც საბოლოოდ ისეთ რაღაცებს აკეთებს, რაც მისი აუტისტობიდან გამომდინარე, გასაკვირი არც არის. ჯონის კი უკვე ერთადერთი მიზანი ამოძრავებს – ფრენკი რეალურ ცხოვრებას დააბრუნოს. Continue reading →
როდესაც 1966 წელს კანადელი მუსიკოსი – ლეონარდ კოენი (Leonard Cohen) სიმღერის სტრიქონებს წერდა, მაშინ ის თავისი თანამემამულე მეგობრის, სკულპტორისა და მხატვრის – არმან ვაიანკურის (Armand Vaillancourt) მეუღლით – სიუზან ვერდალით (Suzanne Verdal) იყო მოხიბლული. არადა, 70-იანების დასაწყისში კოენი ამერიკელ სიუზან ელროდზე (Suzanne Elrod) დაქორწინდა, თუმცა არავის მოსვლია აზრად ეს სიმღერა მის მეუღლესთან დაეკავშირებინა. 90-იანებში კოენი BBC-ის გამოუტყდა: “მოულოდნელად, მე ჩემი მეგობრის მეუღლე – სიუზანი შემიყვარდა. ეს იყო მონრეალის გამორჩეული წყვილი: სიმპატიური მამაკაცი და ლამაზი ქალი. ყველა მამაკაცს უყვარდა სიუზანი და ყველა ქალს უყვარდა არმანი. აქ ისეთი მომენტი იყო, როგორ ვთქვა… გამუდმებული ფიქრები სიუზანის შესახებ, მაგრამ არანაირი რეალური შესაძლებლობა. უპირველეს ყოვლისა, არმანი ჩემი მეგობარი იყო. მეორეც, წყვილს იმდენად მყარი ურთიერთობა ჰქონდა, რომ შენ ვერ შეიჭრებოდი და ვერ გაარღვევდი ამ ძლიერ კავშირს. ერთ დღესაც სიუზანს შემთხვევით გადავეყარე და მან მე მდინარის პირას დამპატიჟა. მას პატარა სხვენი ჰქონდა და სხვენის ქვევით სივრცე, სადაც ის ჩაით გამიმასპინძლდა. ჩაის ფორთოხლის ნაჭრები ჰქონდა. მდინარეში ნავები სეირნობდნენ, მე კი ჩემს წარმოსახვაში სიუზანის სხეულს ვეხებოდი. მისი შეხების სხვა შანსი უბრალოდ არ არსებობდა. აი აქედან მომდინარეობს ამ სიმღერის სათაურიც და ტექსტიც.”
Suzanne takes you down to her place near the river
2 თვის წინ რომში ვიყავი. რომი ისაა, სადაც ყველა გზა მიდის. ყოველ შემთხვევაში ერთმა ქართულმა ოჯახმა ასე გადაწყვიტა. აი იქ, პანთეონიდან ლამაზი, ვიწრო ქუჩებისკენ ერთი ქართველი ბიჭი მუშაობს. შემთხვევით ჩვენი საუბარი გაიგონა და უი, ქართველებიო. შემდეგ იმ კაფეში დავსხედით, სადაც ის მუშაობს. მთელი მისი ამბავი მოგვიყვა, მისი ოჯახის. მისი ოჯახის წევრებიც რომში არიან და მუშაობენ. საქართველოს ხსენებაზე ცრემლი ადგება და გულის რომელიღაც კუნჭულში აპირებს სამშობლოში დაბრუნებას.
რუმინელმა რეჟისორმა – თეოდორა მიჰაიმ ამ საკითხის შესახებ ფილმი – “Waiting For August” გადაიღო. ფილმის მიხედვით დედა იტალიაში მიდის სამუშაოდ და რუმინეთში ტოვებს 7 შვილს. ერთადერთი, რაც შეუძლია ასეთი შორი მანძილიდან გააკეთოს – ესაა შვილებთან დარეკვა და საჩუქრების გამოგზავნა.
მის უფროს ქალიშვილს 15 წელი უსრულდება. ყველაზე მეტად მას აწევს და-ძმის მოვლა-პატრონობის ტვირთი. ხშირ შემთხვევაში ის დაღლილია ამ ზედმეტი პასუხისმგებლობით და ცდილობს მეგობრებთან გაერთოს. თუმცა, ხშირად ამას ვერ ახერხებს, რადგან და-ძმას უნდა მოუაროს.
ფილმი არის დოკუმენტური, მან Karlovy Vary International Film Festival-ზე საუკეთესო დოკუმენტური ფილმის რანგში პრიზი აიღო. ჩემთვის კი ეს არის არადინამიური ფილმი, რომლის შინაარსი არის აბსოლუტურად არააქტიური და არასიუჟეტური. გადმოცემულია 7 და-ძმის თანაცხოვრება. პარალელები გავავლე საქართველოსთან.
საბოლოოდ კი დედა ბრუნდება და შეიძლება ეს ვიღაცისთვის happy end-ად ჩაითვალოს. თუმცა, მეორე საკითხია სამშობლოში რას აპირებს?! რით აპირებს ოჯახის რჩენას?!
ყოვეთვის მოგზაურობისას, რომელიმე უცხო ქვეყნის უცხო აეროპორტში ჩასვლისას ვფიქრობ ხოლმე, რამე გაუთვალისწინებელი, უცნაური და უსიამოვნო არ შემემთხვეს. პასპორტი და ჩანთა მყარად მიჭირავს და მთლიანად მობილიზებული ვარ. ეს ერთ-ერთი იმ შემთხვევათაგანია, როდესაც სიურპრიზებისთვის არ მცხელა. თუმცა, სიურპრიზებს რა გამოლევს და მითუმეტეს, უცხო ქვეყანაში.
რას წარმოვიდგენდი, თუ თავგადასავლები კარასტანში ჩასვლისას მელოდა.
გამარჯობა, მე ემილ ფორესტერი ვარ. ძირითადად ინგლისელი რეჟისორი, არაძირითადად კი მშვიდი ადამიანი, რომელიც მისდევს ცხოვრების ჩვეულებრივ, არაფრით გამორჩეულ ტემპს. ბოჰემა და სიგიჟეები საჩემო არ არის. სადმე რომელიმე წვეულებაზე ყოფნას მე მირჩევნია ჩემი ძაღლი ვასეირნო ლონდონის ბინდიან ქუჩებში. სევდიანიც ვარ, კი. მაგრამ მე არ ვთვლი, რომ ეს ცუდია. სხვანაირი როგორი იქნება ადამიანი, რომლის ქვეყანაში ძირითადად ცივი ამინდებია?!
კარასტანის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ აქამდე არაფერი მსმენია. ამიტომ ფრიად გაკვირვებული დავრჩი, როდესაც დილის რომელიღაც საათზე ტელეფონის ზარმა გამაღვიძა. ქალის სასიამოვნო და მშვიდმა ხმამ მის ქვეყანაში დამპატიჟა. რა უცნაურია არა? იღებ ფილმს, ხდები ცნობადი და ახლა უკვე ყველამ იცის შენი ტელეფონის ნომერი. წესიერად ვერ მივხვდი, რა ხდებოდა, ერთი ის გავიგე, რომ კარასტანში ფილმების ფესტივალზე უნდა ჩავსულიყავი. კარგი, წავალ, ცოტას გარემოს შევიცვლი. ცოლთან განშორების შემდეგ ეს ნამდვილად მჭირდება.
აეროპორტში დროზე გამოვცხადდი. ფრენასაც არაუშავდა. გზად ჩემს სახლსა და ძაღლზე ვფიქრობდი, არ მიყვარს ქვეყნიდან დიდი ხნით გასვლა და იმედი მაქვს, მალე მოვახერხებ დაბრუნებას. ჩავედი! აეროპორტი დიდი არაფერი, როგორც ვხვდები, ქვეყანა საკმაოდ ღარიბია. ნებისმიერი ქვეყნის სახე არის მისი აეროპორტი. თუმცა ეგ არაფერი, ყველას ხომ არ ექნება Heathrow-სნაირი შენობა-ნაგებობა. პასპორტის კონტროლისას რატომღაც პრობლემა მექმნება. ვერ გავიგე, რა ხდება. უცბად ფეხსაცმლის გახდას მთხოვენ, ხელს მავლებენ და სადღაც მივყავარ. დავიბენი, არაფერი დამიშავებია. ან რას დავაშავებდი, ეს წუთია კარასტანში ჩამოვედი…
ამასწინათ ჩემმა მეგობარმა Facebook-ზე დასვა კითხვა, თუ რატომ ვკითხულობთ წიგნებს. კომენტარიც ბევრი დაიწერა და სტატუსიც ბევრმა მოიწონა, მაგრამ სტატუსის არსს რამდენი ჩაწვდა, ეგ არ ვიცი.
ჩვენ ვიბადებით, ვიზრდებით, დავდივართ სკოლაში, შემდეგ უნივერსიტეტებში, ვიწყებთ მუშაობას, ვქმნით ოჯახებს, ვაჩენთ შვილებს და შემდეგ ყველაფერი იგივ ჩვენი შვილების შემთხვევაში: ისინი იბადებიან, იზრდებიან, დადიან სკოლაში…. და ა.შ.
ჩემს ამხანაგ გოგოს, რომელიც შშმ პირია, პრობლემა შეექმნა რამდენიმე კვირის წინ თბილისიდან ბათუმში გადაფრენასთანისას. ჯერ იყო და ავიაკომპანიის თანამშრომლები აბსოლუტურად მოუმზადებლები შეხვდნენ ასეთი ადამიანის ტრანსპორტირებას, და ბონუსად “ავადმყოფადაც” მოიხსენიეს. ცხოვრება წინ მიდის, ყველა თუ არა უმეტესობა მაინც ცდილობს ფეხი აუწყოს სიახლეებს. თუმცა მხოლოდ სიახლეებისთვის ფეხის აყოლა არაფერს ნიშნავს, თუ ხალხი მენტალურადაც არ განვითარდა.
25 წლის რუსმა რეჟისორმა – ივან ტვერდოვკიმ 2014 წელს გადაიღო ფილმი “გამოსასწორებელი კლასი/Класс Коррекции”. შეიძლება ითქვას, რომ თავისი ასაკისთვის ივანმა დიდი ნაბიჯი გადადგა.
ფორმალურად ეს შეიძლება ჩაითვალოს სასკოლო ფილმად. 2 მოზარდს უყვარდება ერთმანეთი, რამაც მასწავლებლებში უდიდესი პანიკა, ხოლო თანაკლასელებში კი უდიდესი ზიზღი გამოიწვია. ეს არის გამოსასწორებელი კლასი, სადაც სწავლობენ ფიზიკურად თუ გონებრივად დაზარალებული ბავშვები. ისინი აქ გაერთიანებულები არიან საერთო უბედურებით და ცდილობენ მიაღწიონ ერთს – ადგილს ნორმალური ადამიანების გარემოცვაში. და მუდმივად ისინი ცდილობენ იმის დამტკიცებას, რომ ისინი იმსახურებენ ნორმალური ცხოვრებით ცხოვრებას. მასწავლებლები კი აბსოლუტურად შეუფერებელნი არიან. ისინი ვერ ფლობენ სიტუაციას და ვერ ხვდებიან რას და რატომ აშავებენ. თუნდაც ბიოლოგიის გაკვეთილზე, მასწავლებელი ცდილობს გადაახტეს სექსის ახსნის პროცესს, მას ამ თემაზე საუბრისას ხმა უკანკალებს და ერთი სული აქვს, გასცდეს ამ საკითხს. ასეთ ხალხს ალბათ ღრმად სწამს, რომ საბჭოთა კავშირში სექსი არ იყო.
ახალი მოსწავლის – ლამაზი, თუმცა პარალიზებულფეხებიანი ლენას მოსვლა კლასს თითქოს აცოცხლებს. მალევე ლენას შეუყვარდება ანტონი, რომელიც ასევე განსაკუთრებულ ყურადღებას იჩენს გოგონას მიმართ. ამ სიყვარულს კი ყველა უპირისპირდება. ყველა ცხვირაწეული უყურებს “ინვალიდ” ლენას და მოიხსენიებენ მას “ბორბლებიან” ადამიანად.
რაღაცით ამ ფილმს დოკუმენტურ ფილმადაც კი ჩავთვლიდი. ის ზუსტად ასახავს იმ პრობლემას, რომლის შესახებ ქართული და რუსული საზოგადოება სდუმს.
მარინა პოეზჟაევა (ლენა) და ფილიპ აბდეევი (ანტონი) ცდილობენ ერთმანეთის მიმართ გაჩენილი თავდაპირველი ლამაზი ურთიერთობა შეინარჩუნონ. ისინი ფაქტიურად მშობლიურები ხდებიან ერთმანეთისთვის, შენ კი უყურებ მათ ქცევებს და უკვე უსიტყვოდ გესმის მათი. ფილმს სცენარი არ აქვს, არის მხოლოდ იმპროვიზაცია და ახალგაზრდა მსახიობები თამაშობენ არა როლებს, არამედ ითავისებენ გარემოებას. მსახიობები მხოლოდ ინტონაციებს აძლევენ თავიანთ პერსონაჟებს, რომ უკეთესად გადმოსცენ არსებული ვითარება. იგივე ეხებათ მასწავლებლებისა და მშობლების როლების შემსრულებელ მსახიობებს. მისი კი რთულია: უნდა ითამაშო ნორმიდან გადახრილი ადამიანი ისე, რომ ის ნორმალურ ადამიანად აქციო. საჭიროა, რომ შშმ პირის თვალით შეხედო სიტუაციას.
და სად არის იმედი? რაოდენ გასაკვირიც არ უნდა იყოს, ის ჩნდება. მისტიკური, თითქმის უხილავი,თუმცა ისეთი იმედი, რომელიც გაიმარჯვებს. ეს არის ირაციონალურის გამარჯვება ირაციონალურზე; თავისუფლება, რომელიც ჩვენ გველოდება მაშინ, როდესაც თითქოს ყველანაირი იმედი შეიძლება მოვკდეს; შუქი გვირაბის ბოლოს, რომელსაც მხოლოდ ისინი ხედავენ, ვინც კლინიკური სიკვდილი გადაიტანეს და თავიდან დაიბადნენ.
მეფეებზე ფიქრისას, სულ ის მახსენდება – ტახტზე როგორ დიდებულად სხედან და ბრძანებებს გასცემენ. ბალ-მასკარადებისა და ლამაზი კაბების ორომტრიალში კი იმდენი ინტრიგა იხლართება. წარმოიდგინეთ სასახლე, სადაც არანაირი გართობა-მასკარადი არ იმართება და სამეფო კარის ცხოვრება საკმაოდ დუნედ მიმდინარეობს. სწორედ ამის ჩვენება გადაწყვიტა ესპანელმა რეჟისორმა ლუის მინარომ (Luis Miñarro).
ფილმის მთავარი მოქმედი პერსონაჟი იტალიიდან ესპანეთში დაბრუნებული ამადეოა, რომელიც არის ესპანეთის სამეფო ტახტის მემკვიდრე. გამეფების შემდეგ მის ცხოვრებაში არაფერი იცვლება. ის არ წარმოადგენს ესპანელი ხალხისთვის მნიშვნელოვან ფიგურას. მეტიც, მას პატივს არავინ სცემს. მომსახურე პერსონალი მასთან მეგობრობს ისე, თითქოს არანაირი ბარიერი არ არსებობდეს. რომელიღაც პერსონალმა წერა-კითხვა არ იცის, სამაგიეროდ ის იდეალურია სექსისთვის. რომელიღაც პერსონალი გადის სასახლის ბაღში და მასტურბირებს ნესვის თუ საზამთროს საშუალებით, შემდეგ კი ამ საზამთროს მეფეს მიართმევს სუფრასთან.
სექსი ვახსენე და დავსძენ იმას, რომ იგი სამეფო კარში მცხოვრები ადამიანების ერთადერთი გართობისა და თავშექცევის საშუალებაა. სიტუაცია ოდნავ იცვლება, როდესაც ესპანეთში ამადეოს მეუღლე – მარია ვიქტორია ჩამოდის. თუმცა დედოფალი დიდხანს ვერ ძლებს გარემოში, სადაც მის მეუღლეს ფასი და წონა არ გააჩნია.
ესპანელი ხალხი კი სისხლიანი მეთოდებით ცდილობს მეფის ჩამოშორებას, რომელსაც კინაღამ ეწირება.
სერგო ფარაჯანოვი ისაა, ჯერ კიდევ რომ ვერ გაგვირკვევია ქართველი იყო თუ სომეხი. სომეხს უნდა სომეხი იყოს, მე კი მინდა – ქართველი იყოს. თუმცა მალევე მეცინება ამ არარსებულ კამათზე და მირჩევნია იმაზე ვიფიქრო, რომ ის გენიოსია განურჩევლად იმისა, თუ რომელ ქვეყანას ეკუთვნის. ჩემი აზრით, ის სრულიად კავკასიის მთების შვილია. მისი ხელწერა იციან სომხეთშიც, საქართველოშიც, უკრაინაშიც, რუსეთშიც, საფრანგეთშიც. ამ ჩანაწერს ვაკეთებ ისე, რომ არანაირი პირადი ინფორმაციები არ მომიძიებია მის შესახებ და არცერთი მისი ფილმი ნანახი არ მაქვს. ეს ერთგვარი ექსპერიმენტია ჩემი მხრიდან.
Sergei Paradjanov როგორც ის გუგლში იძებნება. მმმ, არა. ჩემთვის ის სერგო ფარაჯანოვია. ადამიანი, რომელსაც მე პირადად მივიჩნევ ქართულ კინემატოგრაფიაში სურეალიზმისა და განსხვავებული სილამაზის შემომტანად. მისი სახე ჩემთვის უკვდავყოფილია იური მეჩითოვის სურათებში და როდესაც თბილისის ძველ, ლამაზ უბნებში დავდივარ, მაგალითად სოლოლაკში, ასე მგონია, სერგო ჩემ უკან დადის და ფილმს იღებს.
წელს ბათუმის საავტორო კინოს საერთაშორისო ფესტივალი სერგო ფარაჯანოვის ფილმით “ამბავი სურამის ციხისა” იხსნება, სადაც მთავარ როლში რეჟისორის მუზა და ჩემი საყვარელი მსახიობი სოფიკო ჭიაურელი ასრულებს. წელს ფარაჯანოვს 90 წელი შეუსრულდებოდა. ამ ფილმით კი მინდა მისი გაცნობა დავიწყო. სრულყოფილი გაცნობა.
მხატვრული ფილმი ისაა, რაც ყველაზე მეტად მიყვარს მთელ კინემატოგრაფიაში. უხერხულად ჩავიღიმებ და ვიტყვი, რომ წლევანდელი ფილმები უფრო საინტერესოდ მეჩვენება, ვიდრე შარშანწინდელი. მინდა წარმოგიდგინოთ ის მხატვრული ფილმები, რომლების წარდგენილნი არიან ბათუმის საავტორო კინოს მე-9 საერთაშორისო ფესტივალზე.
მზე, ზღვა, განსხვავებული ჰაერი, Biaff-ი და არაჩვეულებრივი განწყობა.
ჩემი ბათუმი ასეთია.
გამარჯობა, ეს ისევ მე ვარ. 2014 წლის ბათუმი ბევრ სასიამოვნო რამეს მპირდება. გამომყევით და არ ჩამომრჩეთ 😉
დღეს ჩამოვედი ქათქათა ბათუმში და ემოციები უკვე გულით დამაქვს. ძალიან მიყვარს ეს ქალაქი 2002 წლიდან მოყოლებული და ბოლო რამდენიმე წელია, ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ამ ქალაქის სიყვარულისა არის ბათუმის საავტორო კინოს საერთაშორისო ფესტივალი (Batumi International Art-house Film Festival – შემოკლებით Biaff).
პირველად 2012 წელს ვიყავი და სრულიად მოვიწამლე იმ ყველაფრით, რაც მაშინ ბათუმში ხდებოდა. შარშანწინდელი პოსტები შეგიძლიათ იხილოთ აგერ – http://k84u.com/tag/biaff/
რამდენიმე ეპიზოდი 2012 წელს ჩატარებული მე-7 ფესტივალიდან.
თქვენი მონა-მორჩილი აქ სურათს იღებს, სამაგიეროდ მისი უდიდებულესობა – ლეპტოპი “წითელა” წარმომადგენს მე 😀
ასე ვწერდით პოსტებს
ასე ემთხვეოდა ჩვენი საყვარელი ფერები ერთმანეთს ❤
ასე ვუყურებდით ფილმებს. ყელის ტკივილი, სიცხე და ათასი კატასტროფა
ასე “ვაბირჟავებდით” კინოთეატრის წინ, განვიხილავდით ფილმებს და ვთათბირობდით.
ასე გადავიღე სურათი ბელა ტართან,
ელდარ შენგელაიასთან ❤
და გიორგი პალფთან.
ასე ვერთობოდით მე და ზურიუსი ❤
ამ და სხვა სურათებს პერიოდულად ვათვალიერებ ხოლმე და ვხვდები, რომ ძალიან მენატრება ეს ყველაფერი.
წელს ბიაფი უკვე მე-9-ჯერ შეგვიპატიჟებს საავტორო კინემატოგრაფიაში. აქ ჩვენ შევხვდებით ნაცნობ თუ უცნობ რეჟისორებს, მსახიობებს, ვნახავთ ახალ და საინტერესო ფილმებს, დავესწრებით მასტერკლასებს, ჩავწერთ ინტერვიუებს…
***
ამასწინათ თავში დამარტყა: Why not Bucharest? რატომ მაინცდამაინც ბუქარესტი? ალბათ იმიტომ, რომ არასოდეს მომინდებოდა, რომ არა ჩარლი. ხოდა აი ასე სპონტანურად გავეშურე ვიზის ასაღებად. კონსულმა ჯერ ალმაცერად შემათვალიერა, ალბათ გაიფიქრა, იქ რა ჯანდაბა უნდა, რა დაჰკარგვიაო. მაგრამ ჩემს პასპორტში რომ ჩაიხედა, გამიღიმა და ოთახიდან გასვლისას მომაძახა, 10 დღეში დაგიკავშირდებითო.
***
რა უნდა ვიცოდეთ ჩარლის შესახებ? ის, რომ მისი ნამდვილი გვარია ქანთრიმენი თუ ის, რომ ის რომელიმე ქვეყანას ეტრფის (country man) ?! That is the question. ჩემი აზრით, ორივე. მისი გვარი არამგონია შემთხვევით იყოს სიტყვა “ქვეყანა”-სთან დაკავშირებული. ჰოდა, რას ვამბობდი. აა ჰო. ის ერთი ჩიკაგოელი ბიჭია. არა, ასე არა. ჩარლი არის ძალიან კარგი ადამიანი, თბილი და მგრძნობიარე. ზოგჯერ იმდენად მგრძნობიარეა, რომ მეშინია, ცხოვრებამ არ დაჩაგროს. შეუძლია გარდაცვლილებთან საუბარი. და ზუსტად ის ფაქტი, რომ ჩარლი აშშ-დან რუმინეთში მიემგზავრება, სწორედაც რომ გარდაცვლილი დედის უკანასკნელი სურვილია. წარმოიდგინეთ, ჩარლის მოეჩვენა, რომ გარდაცვლილმა დედამ თხოვა, ბუქარესტში წადიო.
Oscar”-ის კაცუნები როგორ გადანაწილდა ერთი თვის წინ, ყველამ კარგად იცის. ვის რა კაბა ეცვა, ეგეც. წინა წლებში რომ ზუსტად მსახიობთა ჩაცმულობაზე გავამახვილე ყურადღება. ხოოოოოდა, შესაბამისად, წელს იმ ამბებზე მოგიყვებით, რაც არ იცით. ან შეიძლება იცით, მაგრამ კიდევ ერთხელ შეგახსენებთ.
1) ელენ დეჯენერესი (Ellen Degeneres) <3. ძალიან მომეწონა ამერიკის კინოაკადემიის არჩევანი ამ ადამიანზე. “the Ellen’s Show”-ს ერთგული მაყურებელი ვარ და როდესაც გავიგე, რომ ის იქნებოდა ცერემონიის მასპინძელი, ძალიან გამიხარდა. ეს ადამიანი მეტია, ვიდრე უბრალოდ წამყვანი ან stand up კომედიანტი. ეს არის ადამიანი, რომელიც დიდ სიხარულს ანიჭებს ხალხს და მისი ყოველი გადაცემა არის პოზიტივით აღსავსე (გესმით ქართველო წამყვანებო???). გადაცემას ყოველთვის ამთავრებს ფრაზით: “be kind to one another.”
ამასწინათ ვფიქრობდი 35-45 წლის ასაკში მყოფ მამაკაცებზე. ხო, აი ზუსტად იმ ასაკის მამაკაცებზე, როდესაც ძირითადად კრიზისული პერიოდი აქვთ ხოლმე. თან ქალებისგან განსხვავებით არც ტირიან, არც გამოხატავენ ემოციებს და არც დეპრესიას ებრძვიან.
წლების წინ, როდესაც ვიღაცამ ცხარე კინემატოგრაფიული კამათისას (ასეთი კამათები ხშირად მაქვს ხოლმე კონკრეტულ FB ჯგუფში გაწევრიანებულ კინომანებთან, ვინაიდან მეც ერთ-ერთი წევრთაგანი ვარ, წლებია) მითხრა, რომ Oscar-ზე ნომინირებით არ განისაზღრვრება ფილმიო, საკმაოდ გამიკვირდა. პოლემიკაში შევედი, რადგან მეგონა, რომ ამერიკის კინოაკადემია ყველაზე სამართლიანი ორგანიზაცია იყო და მხოლოდ საუკეთესოთა შორის საუკეთესოებს აჯილდოებდნენ. ამასთანავე, ისიც მეგონა, რომ Oscar-ზე ნომინაცია ძალიან დიდი პატივი იყო და მასზე წარდგენა უკვე ფილმის ძალიან დიდ წარმატებას ნიშნავდა. თუმცაღა, ჩემთან მოკამათე ადამიანის სიტყვების სისწორეში მას შემდეგ დავრწმუნდი, რაც “Crash“-მა 3 ოსკარი ჩაიჯიბა. ახლაც კი მახსოვს, კინოთეატრიდან გამოსული ვკითხულობდი ამას როგორ მისცეს ოსკარი-მეთქი.
Kate's Universe 